Parasal konularda bildiğiniz gibi Para kategorisi altında birçok yazımı sizlerle paylaşıyorum. Hem güncel ekonomik veriler olsun hem de kullandığım ve deneyimlediğim tüm gelir çeşitlerini yazmaya devam edeceğim. Bu yazımda genel olarak kısa başlıklar ile Altın ve Altın Kasası hakkında genel bilgiler, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), Dolar Altın ilişkisi, Borsa ve Temettü Hisseleri gibi birçok konuda sizlere kısa kısa bilgiler vereceğim. Son zamanlarda Kripto Paralara yatırımın azalması ve güvenin azalması ile birlikte Türkiye’deki birçok bireysel yatırımcı klasik Altın ve Döviz dışında Borsa İstanbul piyasasına yönelmiş durumdadır. Özellikle Finansal Özgürlük adı altında Temettü Hisseleri son zamanlarda çokça okunan ve herkesin takibinde olan konular arasına girmiştir. Şunu da söylememde fayda var; yakın zamanda Bitcoin ve kripto varlıklar her ne kadar artışa geçmiş gibi görünse de uzun bir süre Kripto varlıklara yatırım yapmayacağım. Kripto pazarı yerine BIST pazarını kesinlikle öneririm. Devlet güvencesinde bir pazar olan Borsa İstanbul en azından daha az risksiz bir yatırım aracıdır. Borsa İstanbul’da ufak ama daha az risk barındıran Halka Arz hisselerine de yatırım yapabilirsiniz. Halk Arz Yatırımı ile ilgili yazı yazmıştım detayları makalemden okuyabilirsiniz. Döviz ve Altın için öneri yapmam gerekirse; beş yıl gibi uzun vadeli yatırımlarda mutlaka 24 K Gram Altın yatırımı yapmanızı öneririm. Fakat hem ileride yurt dışı harcaması olsun hem bir iki senelik vadeler için Dolar ve Euro eş miktarda alarak Döviz yatırımı yapabilirsiniz. Aslında Altın dışında bir para birimine yatırım yapılmaması lazım fakat ülkemizin ekonomik koşulları ve paramızın değersizliği göz önünde bulundurduğunuzda bu durum maalesef Türkiye’de pek geçerli olmuyor. Ülkemizde Döviz aşırı dalgalanan ve baskı altında kalan bir yatırım aracına dönüşmüş oluyor. Giriş için güzel bir başlangıç yaptığımıza göre ile başlık olan Altın konusunu yazmak isterim.
1) Altın & Altın Hesabı ve Kasası
Altın, seneler boyunca ana yatırım araçlarından biri olup günümüzde Altın alırken yatırım için mutlaka 24 K Gram Altın almanızı tavsiye ederim. Kuyumculardan Fiziksel olarak alabilir veya Banka hesabınızdan Altın Hesabı açarak alabilirsiniz. Fiziksel alım yaparken aldığınız altının saklama bedeli, kuyumculara verilen komisyon oranları olsun biraz maliyetli olduğu için bankadan Altın Hesabı açarak almanızı tavsiye edebilirim. Yatırım için genelde Çeyrek veya Yarım Altın almanızı pek önermem. Her ne kadar gramaj olarak fazla olsa da ayar olarak 24 değil 22 K altınlardır.
Örneğin 8 Çeyrek (1,75 x 8) ve 2 Yarım (3,5 x 2) Altınınız olsun toplamda 21 Gram altınınız var demektedir. Tabii ayar olarak 24K değil 22K gram altınınız temelde vardır. Yatırımlık için 24K altın alınmalıdır ve 24K altının değeri daha yüksektir. Komisyon oranlarında da 24K altında makas daha dardır. Merak edenler için günümüzde Darphane tarafından basılan altın çeşitleri ve gramajlarını aşağıda paylaştım.
1 Çeyrek Altın 1,75 Gramdır.
1 Yarım Altın 3,5 Gramdır.
1 Tam Altın 7 Gramdır.
1 Tam Cumhuriyet Altını 7,216 Gramdır.
Altınlarını Banka Kasasında saklamak isteyenler için kasa kiraları küçük boy için yıllık 2 bin ile 3 bin lira arası olup her yıl bir adet gram altını depozito olarak bankaya veriyorsunuz. Eğer kasada sadece yatırımlık gram altın tutacaksanız fiziksel 24K Gram Altın almak yerine banka hesabınızda bir Altın Hesabı açıp buradan gram altın almanız daha mantıklıdır. Hem anlık fiyatı görebilir hem de deprem ve benzeri doğal afetler sebebiyle banka zarar görürse kasadaki servetten mesul olmadığı için risk almamış olursunuz. Özellikle 2023 Kahramanmaraş Hatay depremlerinde birçok banka hasar almış ve binalar çökmüştür bu yüzden birçok kişinin buradaki bireysel banka kasaları ve ziynet eşyaları depremde kaybolmuştur. Büyük İstanbul depremini düşünecek olursak aynı senaryo İstanbul için birçok banka kasası sahibinin başına gelebilir. Altın Hesabından altın bozdurmak için hafta içi işlem saatlerinde genelde 09:00 ve 10:00 arası yapmanızı tavsiye ederim. Yine de kasa almak isteyenler evlerine gerçek bir Elektronik Şifreli Çelik Kasa alarak altınlarını bu şekilde de muhafaza edebilir. Son olarak altın uzun vadeli bir yatırım olup en az 3-4 sene elde tutmanızı öneririm.
2) Dolar ve Euro Almak, ATM Nakit Döviz Çekmek
Dolar ve Euro alacaksanız banka hesabınıza ait Vadesiz USD veya EUR hesaplarınızda döviz birikimlerinizi tutunuz. Bankaların Döviz vadeli faiz oranları %0,01 olup hiçbir getirisi yoktur ve döviz mevduatınızı faiz yaparsanız aylık boşuna bloke etmiş olursunuz. Sakın döviz hesabınızı vadeli dövize çevirmeyiniz ve vadesizde tutunuz. İşlem saatlerinde QNB Finansbank Enpara bankasının özellikle döviz alış komisyon tutarları düşük olduğundan sabah 09:00-10:00 arası alım satım yapabilirsiniz. Bazı ATM cihazlarından ayrıca mobil üzerinden satın aldığınız Dolar ve Euro paralarınızı nakit döviz cinsinden de çekebilirsiniz. Örnek ATM söyleyecek olursam İstanbul Pendik Viaport QNB Finansbank ATM bu hizmeti sunmaktadır. Döviz bürolarında yüksek komisyonlu döviz almak yerine işlem saatlerinde döviz alıp sonrasında sıfır kesintisiz ve maliyetsiz ATM cihazından fiziksel dövizinizi çekebilirsiniz.
3) Altın ve Dolar Arasındaki İlişki
Altın ve Dolar arasında ters bir ilişki vardır yani iki emtia ters korelasyondadır. Genellikle dolar değer kazandığı zaman altın fiyatlarında düşüş yaşanmaktadır. Altın değer kazandığında ise dolar fiyatlarında gerileme olur veya sabit kalır. Komisyonlardan ötürü Gram Altın almak istemiyorsanız paranızın yarısı ile Dolar diğer yarısı ile Euro alarak denge sağlayabilirsiniz. 5 yıl ve üzeri yatırım yapacak iseniz o zaman 24 K Gram Altın almanızı ayrıca önerebilirim.
4) BES (Bireysel Emeklilik Sistemi) ve Gelecek Birikimi
Günümüzde birikim yapmak, kenara para koymak ve ileriyi düşünmek önemli olduğu kadar giderler baz alındığında kolay da değildir. BES sisteminin en büyük avantajı sizin yatırdığınız BES katkı payı ile birlikte devlet katkısının da eklenmesi ve ileriye dönük emeklilik zamanında toplu bir birikiminiz olmasıdır. En iyi BES sistemi ise Kurum Katkılı BES olup Brüt Maaşınızın %3’ü BES kesintisi olarak kesilir ve kesilen miktar kadar kurum ekler üzerine birde devlet katkısı eklenir. Eğer Kurum Katkılı BES sistemi içerisindeyseniz mecbur olmadıkça asla çıkmayınız çünkü 10 belki 15 yıl çalışma hayatı sonunda elinize iyi bir toplu para geçecektir. Örneğin 60 bin TL Brüt ücret alıyor olunuz. (60.000 x 3/100 = 1800 TL) maaşınızdan BES kesintisi olarak alınıyor ek olarak kurum üzerine 1800 TL daha ekliyor. 3600 TL ve üzerine devlet katkısı ile birlikte o ay kenara güzel bir birikim yapmış oluyorsunuz. Ayrıca BES birikiminizi Yüksek Getirili Fonlar ile yönetirseniz gelirinizi daha da artırma imkanınız var. Garantili Bireysel Emeklilik Sisteminde FON Koçunu kullanarak Yüksek veya Çok Yüksek Riskli Getirili Fonlar ile BES birikimlerinizi yönetebilir 10 yıl sonra güzel bir toplu para elde etmiş olursunuz. BES sisteminin daha da araştıracak olursanız kurum katkısından yararlanmak için minimum 3 sene sistemde kalmanız lazım ve 10 sene tamamen sistemde kalarak devlet katkısını hak etmiş olursunuz. Eğer paranızı toplu çekmek isterseniz bankanızı arayarak bunu gerçekleştirebilirseniz, biriken tutarın %15 civarı vergi ve kesintilere gitmektedir. BES Birikimi istenildiği zaman çekilebilir fakat dediğim gibi Kurum Katkılı BES sistemi içerisindeyseniz bozmamanızı öneririm.
5) Borsa İstanbul (BIST) ve Temettü Hisseleri
BIST için önereceğim bir hisse yok fakat 2024 temettü verimliliğine göre bazı hisseleri sizlerle paylaşacağım. Her ay bütçenize göre belirli LOT adeti belirleyip temettü hisseleri alarak ileriye dönük yatırımlar yapabilirsiniz. Finansal Özgürlük adı altında son zamanlarda paylaşım yapan birçok hesap temelde Borsa İstanbul piyasasını yatırım olarak göstermektedir.
* (TUPRS) Tüpraş Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. (Borsanın Gram Altını ve BİST 30 Hissesi)
* (ENJSA) Enerjisa Enerji A.Ş.
* (THYAO) Türk Hava Yolları (BİST 30 Hissesi ve Havacılık)
* (TOASO) Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (BİST 30 Hissesi)
* (TTRAK) Türk Traktör. (BİST 30 Hissesi ve Koç Holding Şirketidir.)
* (BIMAS) Bim Birleşik Mağazalar A.Ş. (Perakende Gıda Sektörü ve BİST 30 Hissesi)
* (FROTO) Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. (BİST 30 Hissesi ve Koç Holding Şirketidir.)
* (OTKAR) Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. (Koç Holding Şirketidir.)
* (KCHOL) Koç Holding.
A) Takip Edilesi Hisseler
* (ASTOR) Astor Enerji A.Ş.
* (CCOLA) Coca-Cola İçecek A.Ş. (Hisse Bölünme Olmuştur)
* (AYGAZ) Aygaz (Koç Holding Şirketidir.)
* (YKBNK) Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. (Banka Hissesi)
* Borsada eğer 5-10 yıllık bir yatırım yapacak iseniz portföy hisseleriniz 2 veya maksimum 3 olmalıdır. Her sektörden hisse alıp parayı dağıtmak çok akıl karı iş değildir. (TUPRS) Tüpraş diğer adı ile Koca Oğlan, (ENJSA) Enerjisa ve (THYAO) Türk Hava Yolları portföyünüzde olabilir. Özellikle yıllara göre bölünme ve temettü bakımından Tüpraş ve Enerjisa oldukça verimlidir. Her ay düzenli alım yaparak iki hisse üzerinde yıllara varan bir yatırım düşünebilirsiniz.
B) Borsa İstanbul (BIST) Portföye Almadığım Hisseler
Zamanında alıp sattığım fakat portföyüme artık almadığım hisseleri burada listeleyeceğim. Borsada hisseler arasında bazen insan duygusal bağ kurabiliyor. Çok zarar zamanında bazen beklemek çözüm olmuyor ve hisseden ayrılmak gerekebiliyor. Bazen de hisse siz ayrılana kadar hareket etmeyip sanki sizi bekliyormuş gibi ayrıldığınızda yükselişe geçiyor. İşte benimde bir ara portföyümde olan ama artık takibini bıraktığım hisse senetleri;
* (ODAS) Odaş Elektrik Üretim Sanayi Ticaret A.Ş.
* (PENTA) Penta Teknoloji.
* (ISMEN) İş Yatırım. (Banka Hissesi)
* (ASELS) Aselsan.
* (TCELL) Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş
* (EREGL) Erdemir Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.
* (TTKOM) Türk Telekomünikasyon A.Ş.
* (TKFEN) Tekfen Holding A.Ş.
* (KIMMR) Ersan Alışveriş Hizmetleri ve Gıda Sanayi Ticaret A.Ş. (Kim Market Perakende Hissesi)
* (BRSAN) Borusan Birleşik Boru Fabrikaları Sanayi ve Ticaret A.Ş.
* (GMTAS) Gimat Mağazacılık
* (BFREN) Bosch Fren Sistemleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
Örneğin Aselsan (ASELS) BIST 30 içerisinde önemli ve savunma sanayi kategorisinde tek büyük hisse olup eski popülaritesi maalesef yoktur. Eskide çok kazandıran ve popüler bir hisse olan ASELS günümüzde yatırım için pek tercih edilmiyor.
Son olarak; Borsa uzun vadeli bir yatırım aracı olup bir hissenin 5 yıllık kazanç yüzdesine mutlaka bakın ve istikrarlı şekilde kazanç yüzdesi yüksek olan ve temettü veren hisselere yatırım yapın. Bir kumbarada para biriktirir gibi biriktirin ve yıllar sonra verimini kat kat alınız.
Burak Avcıoğlu - Update: 16.08.2024
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Makaleye Yorum ve Sorularınızı Bırakabilirsiniz.