* Ethereum (ETH) Nedir ve Düşüncelerim
* Blockchain Teknolojisi 1.0 Kripto Paraları
* Stable Coin (Sabit Değerli Kripto Paralar)
* Blockchain Teknolojisi 3. Devrimi Kripto Paraları
* Tezos (XTZ)
* Holo (HOT)
* NeoGas (GAS)
* Avalanche (AVAX)
1) Ethereum (ETH) Nedir ve Düşüncelerim
Ethereum, Blockchain Teknolojisi 2.0 veya ikinci devrimi olarak bilinen blok zinciri teknolojisidir. Ethereum’un amacı merkeziyetsiz şekilde kayıt defteri tutmak ve diğer kripto paralarında Ethereum ERC20 kayıt defteri mimarisini temel alarak bunun üzerinde kayıtlarını tutmasını sağlayan Bitcoin’den sonraki en büyük kripto para teknolojisidir. Bitcoin gibi bir arzı yoktur. Bitcoin bildiğiniz gibi 21 milyon arzı olan bir kripto paradır. Bugün Ethereum kayıt defterini altyapı olarak kullanan ve Ethereum teknolojisine mimari açıdan bağımlı olan kripto paralar: Maker (MKR), Aave (AAVE), Uniswap (UNI), Compound (COMP), SushiSwap (SUSHI), Yearn. Finance (YFI) olup bu teknolojilerden bazıları DEXes (Decentralized Exchange) yani merkezi olmayan borsalar olup bunlardan da en ünlüsü Uniswap (UNI) kripto parasıdır.
Özetle olarak Ethereum teknolojisi geliştiği sürece ve 2.0 veya 3.0 gibi majör mimari teknolojik gelişmeler oldukça yatırım yapılabilir bir kripto paradır. Çökmesi çok zordur çünkü gördüğünüz gibi birçok kripto para teknolojisi mimarisi Ethereum’a bağlıdır. Ethereum’un zarar görmesi diğer birçok kripto paraya da zarar verir. Bitcoin teknolojisi Blockchain Teknolojisi 1.0 olan ve ilk kripto para projesi olduğu için her zaman değerli olacaktır. Yine Bitcoin teknolojisini baz alan diğer kripto para teknolojileri de halen borsalarda olup bu teknolojilere pek yatırım yapmayı tercih etmiyorum. Çünkü Ethereum 2.0 teknolojisinden eski bir felsefeye sahiptirler.
Benim düşüncem yapacağınız yatırım sepetinin yarısını Ethereum olarak tutmanızı tavsiye ederim. Şu an Bitcoin dışında madenciliği (Mining) yapılan en çok kripto paradır. Ethereum'un oransal yükselişi bence Bitcoin'den daha fazla olacaktır. Bu yüzden sepetinizdeki baş kripto para olarak Bitcoin yerine Ethereum düşünebilirsiniz. Zamanla Dominance değeri artacaktır.
2) Blockchain Teknolojisi 1.0 Kripto Paraları
Blockchain Teknolojisi 1.0 demek Bitcoin ve ona bağlı ilk blok zincir teknolojisi paraları demektir. Genelde Bitcoin Fork'ları olarak bilinen bu paralar aşağıdaki gibi olup Litecoin (LTC) ve EOS (EOS) kripto paralarının zaman geçtikçe Market Cap'de aşağı doğru gideceğini ve Dominance değerinin düşeceğine inanıyorum;
* Bitcoin Gold (BTG): Bitcoin Fork
* Bitcoin Cash (BCH): Bitcoin Fork
* Bitcoin SV (BSV): Bitcoin Fork
* Litecoin (LTC): Blockchain Technology 1.0
* EOS (EOS): Blockchain Technology 1.0
3) Stable Coin (Sabit Değerli Kripto Paralar)
Stabil yani sabit değerli kripto paralar belli bir reel para birimi değerine kendini sabitleyen ve aracı kurumlar, borsalar, transferler sırasında değişim aracı olarak kullanılan kripto para teknolojileridir. Piyasada 1 dolara eşit olan ve Stable Coin olarak bilinen kripto paralar: Tether (USDT), USD Coin (USDC), Dai (DAI), Binance USD (BUSD), TerraUSD (UST), TrueUSD (TUSD) olup bunlar yatırım aracı değil daha çok başka bir para almak veya beklemede kalmak için kullanılan kripto paralardır. Kripto para borsalarında bu paralara yükselecek diye yatırım yapmayınız.
4) Blockchain Teknolojisi 3. Devrimi Kripto Paraları
Blockchain teknolojisi 3.0 olarak bilinen kripto para teknolojileri ise: Polkadot (DOT), Cosmos (ATOM), Avalanche (AVAX) olup bu teknolojiler Ethereum teknolojisine alternatif olarak çıkmıştır. İleriye dönük yatırım olarak Polkadot (DOT) projesini düşünebilirsiniz. Bu paraları ilerleyen makalelerimde detaylı bahsedeceğim. Decentralized Finance (De-Fi), Merkeziyetsiz Finans yapısı geliştikçe blok zinciri üçüncü devrimini daha da tanıyor olacağız.
5) Tezos (XTZ): 2014 yılında Kathleen Breitman ve Arthur Breitman liderliğinde bir grup yazılımcı tarafından geliştirilen Ethereum benzeri bir akıllı sözleşme platformudur. İlk White Paper dökümanını 2018 yılında paylaşmışlardır. Sınırlı bir arzı olmayıp CoinMarketCap sıralamasında gün geçtikçe Dominance’ı düşen bir Coin projesidir. Açıkçası yatırım yapmayı pek düşünmediğim bir alt yapıdır. Mayıs 2021 tarihi olarak 1 Tezos’un güncel değeri 5.64 dolardır.
6) Holo (HOT): Türk yatırımcıların daha çok alıp sattığı ve Pump edilmeye müsait Ethereum ERC-20 token alt yapısı kullanan bir projedir. Altyapı olarak Blockchain’den farklı bir çözüm olan DHT (Distributed Hash Table) Dağıtık Hash Tablosu protokol kullanmaktadır. Aslında kendini Blockchain alt yapısına alternatif olarak görmektedir ve Holochain olarak ayrı bir proje ortaya koymaktadırlar. Projenin mottusu ise “Beyond the Blocks” yani “Blokların Ötesinde” olduğu için Blockchain'den farklı bir altyapı olduğunu kendisi vurgulamaktadır. Açıkçası yatırım yapmayı pek düşünmediğim bir alt yapıdır. Belki çok ileride tekrardan düşünülebilir fakat şu an zamanı değil gibi geliyor bana. Dediğim gibi özellikle Türkiye’de Pump olmaya açık bir projedir. Mayıs 2021 tarihi olarak 1 HOLO’nun güncel değeri 0.01 dolardır.
7) NeoGas (GAS): NEO kripto parası alt yapısına bağlı bir Token’dır. Normalde incelemezdim fakat Paribu gibi yerel borsalarda listelendiği için eklemek istedim. Direkt NEO kripto parasına yatırım yapmayı düşünebilirsiniz hatta Çin Ethereum’u olarak da bilinir fakat NeoGas Token’a bir yatırım yapmayı düşünmüyorum bu yüzden listemde takip etmediğim bir Token’dır.
8) Avalanche (AVAX): 2020 yılında Ava Labs tarafından geliştirilen ve Development ekibinde Emin Gün Sirer olarak bir Türk'ün de bulunduğu merkeziyetsiz finansal varlıklar için güvenli, pratik ve ölçeklenebilen bir yapı sunmak amacıyla oluşturulmuş bir ağdır. Polkadot benzeri Blockchain Technology 3.0 evresinin kripto parasıdır. Fakat yatırımcı olarak All Time High (ATH) değeri 60 doları görüp sonra birden %50 değer kaybedip uzun süre 22-33 dolar arası gidip gelen bir kripto paradır. Açıkçası çok ileride bir proje olarak belki geleceği vardır fakat şu an için bir kripto paranın birden %50 değer kaybetmesi bana biraz güvensizlik verdiği için ve 2021 yılı içerisinde yaptığım tek hatalı yatırım Coin alt yapısı olduğu için yatırım olarak soğuk baktığım bir projedir. Geliştirme ekibi ise: Team Rocket, Maofan Yin, Kevin Sekniqi, Robbert van Renesse, Emin Gün Sirer.
9) Balancer (BAL): Balancer Coin 2018 yılında BlockScience Labs tarafından geliştirilmiştir. Paribu, Binance gibi borsalarda bulunan ve Ethereum altyapısını kullanan, merkeziyetsiz bir De-Fİ projesidir. Maksimum arzı 100,000,000 olan projeye şu an yatırım yapmayı düşünmüyorum fakat ilerleyen zamanlarda De-Fİ projeler daha popüler olacağı zaman düşünebilirim. Mayıs 2021 tarihi olarak 1 BAL’ın güncel değeri 61 dolardır. CoinMarketCap sitesinden White Paper dökümanını inceleyebilirsiniz. Benzer şekilde başka bir De-Fi projesi olan Uniswap Coin’i takip edebilirsiniz.
Sonuç olarak yatırım yapacağınız kripto paraların öncelikle teknolojilerini ve alt yapılarını öğrenin. CoinMarketCap'de listelenen kripto paraların ilk 100'deki için öncelikle yatırım yapmayı düşününüz onun dışındaki paralara büyük meblağ ile risk alarak yatırıma girmeyiniz. Ayrıca aşağıdaki CRYP30 olarak adlandırdığım kripto para listemi takip edebilirsiniz.
Piyasada kripto paraların alt yapılarını ve blok zincirinin temelleri hakkında bilgi edinmek için Erkin Özşahin ve Özgür Demirtaş'ın videolarını izleyebilirsiniz. Zaman buldukça size diğer kripto paralar ile ilgili makale yazmaya devam edeceğim.
Burak AVCI
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Makaleye Yorum ve Sorularınızı Bırakabilirsiniz.