Güvenilir Kripto Para Borsası Nasıl Seçilir? ve Türkiye'deki Güvenilir Aracı Kurumlar

Türkiye'deki kripto para piyasalarındaki işlem hacmi gün geçtikçe artmaya devam ediyor ve yeni yatırımcılar pazara katıldıkça aracı kurum olarak nitelendirdiğimiz kripto para borsaları da paralelde çoğalmaya devam ediyor. Kripto paralar ve Dijital varlıklar için Türkiye'de şu an bir kanun, regülasyon veya detaylı bir yönetmelik ve denetim henüz yok. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasının yakın zamanda yayınladığı bir yönetmelik ile sadece banka dışı ödeme sistemleri olan ve banka gibi davranabilen firmalara bir kısıtlama getirildi. Bunlar dışında yatırımcının öz sermayesini yani parasını korumaya yönelik, teminat olacak bir sistem veya denetim henüz yoktur. Böyle bir para piyasasında ise birçok sorumluluk yatırımcının kendisine düşmektedir.

Bu bağlamda bireysel yatırımcı da kripto para piyasalarında Trade yapabilmek için güvenilir aracı kurumlar seçmelidir ve buralarda parasını değerlendirmelidir. İşte tam bu noktada güvenilir kripto borsaları nasıl seçilir? Hangi özellikleri ve imkanları barındırmalıdır? Türkiye'deki güvenilir kripto para yatırım imkanı veren aracı kurumları nelerdir? Bu soruların cevaplarını sizler için derledim ve piyasadaki birçok firmayı sizlere paylaşarak hangisinde yatırım yapmanız gerektiğini paylaştım. İsterseniz öncelikler güvenilir bir aracı kurum hangi koşulları yerine getirmeliyi maddeler halinde açıklayarak başlayalım.

* Müşteriyi Tanıma Sistemi (KYC/Know Your Customer): Aracı kuruma üye olurken mutlaka firma sizin kişisel kimlik bilgileriniz ile sizi sistemi kayıt etmelidir. Hem cep telefonu hem de Google Authenticator 2FA (İki Adımlı Doğrulama) sistemi ile iki farklı KYC ile sizi tanımlamalıdır.

* Kara Para Aklamayı Önleme (AML/AML5) Yönetmeliğinin Olması: Aracı kuruma kimliği belirsiz ve yasa dışı kriptoları kabul etmeyen bir kurum olmalıdır. Özellikle gizlilik odaklı kripto para birimleri olan Monero ve Zcash ile işlem yaptırmamalıdır. Kurumun kripto listesinde de bu para birimleri bulunmamalıdır. Yani siz Türk Lirası ile Monero o borsadan alamamanız gerekmektedir.

* PSD2 Lisansı, Avrupa Birliği Ödeme Hizmetleri Kanunu: Avrupa Birliği standartlarında uygulanan ve Dünyada kabul görmüş bir ödeme hizmetleri lisansıdır. İlgili aracı kurumun bu lisansa sahip olması önemlidir.

* Mobil Uygulamasının Olması: Yatırımcılara daha iyi hizmet verebilmek için aracı kurumun hem Android hem de iOS platformlar için mobil uygulaması bulunmalıdır. Kolay al ve sat gibi özelliklerde barındırmalıdır.

* CoinMarketCap Spot Borsalar Listesinde Olması: CoinMarketCap sitesi kripto para piyasalarında en çok bilgi edinmek için kullanılan dünyaca ünlü bir kaynaktır. Tüm dijital varlıkların White Paper dökümanlarına buradan ulaşabilirsiniz. Dünyada en çok işlem hacmine sahip ve güven listesine göre sıralanmış Spot borsaları burada görebilirsiniz.

CoinMarketCap Spot Kripto Para Borsaları: https://coinmarketcap.com/rankings/exchanges/

* Borsa Skoru ve Borsanın Likiditesinin Yüksek Olması: Bir aracı kurumun işlem hacmi ve likiditesi çok önemlidir. İşlem hacmi ve havuzu düşük olan aracı kurumlar kapanmaya veya batmaya yakın firmalardır.

* Yerel Borsalardaki Firmanın Kendi Çıkardığı Referans Coinlerden Uzak Durunuz: Uluslararası kripto para birimleri listesinde olmayan ve sadece firmanın kendi kendine çıkardığı, adına Token dediği referans Coin sistemlerinden uzak durunuz. Aşağıdaki kripto para listesinde olmayan Token veya Coin'lere itibar etmeyiniz.

* Kaldıraçlı Borsalar (Güvensiz Aracı Kurumlar): Kripto para piyasalarında asla kaldıraçlı işlem yapmayınız. Hatta bir kripto para aracı kurumu kaldıraçlı işleme zemin hazırlıyor ve buna izin veriyorsa büyük olasılıkla benim için güvensizdir ve tercih etmemeniz gereken bir aracı kurumudur. Zaten kripto paralar piyasası aşırı Volatilite'ye sahip bir pazar olduğu için bir de burada x5, x10, x40 gibi yatırımcıya kaldıraçlı işlem yaptırmak tehlikelidir. Kazanmış gibi gösterse bile sistem x40 gibi bir kaldıracın likiditesi o kurumda olmayabilir.

Kısacası kripto para piyasasında kaldıraçlı işlemler kumardır ve asla oynamayınız. Bunu oynatmaya çalışan borsa, aracı kurum, firma veya tüm projelerden uzak durunuz. Asla kaldıraçlı işlem için önerilen reklam ve sponsor bağlantılara da kanmayınız.

Kripto Paralar Listesi: https://tr.investing.com/crypto/currencies

Maddeler halinde güvenilir kripto para borsası nasıl seçilir ve aracı kurumlara yatırım yaparken nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlatmaya çalıştım. Bu maddeler göz önüne alındığında Global piyasalarda Binance Global, Coinbase Pro dünyada en çok işlem gören ve güvenilir kripto para borsa firmalarıdır fakat Türkiye'den bu firmalara direkt para göndermek ve yatırım yapmak teknik detay istediği için ben Türkiye'deki yatırımcılara Binance'ın Türkiye şubesi olan Binance Türkiye'yi ve en çok işlem hacmine sahip yerel borsa olan Paribu'yu öneriyorum. Onun dışında kalan firmalardan iyi olanlar da var fakat bazı sebeplerden dolayı diğer aracı kurum kategorisi altında onlar hakkında yorumlarımı yazacağım.

1) Binance Türkiye (Binance TR): Binance Global'in Türkiye şubesidir. Direkt Binance Global tarafından kurulan ve Türkiye'deki yatırım hacmini Global likidite havuzuna çekmek için tasarlanan güvenilir ve kaliteli bir yapıdır. Türkiye'den ilk kez kripto para piyasalarına girecek olanlara burayı önerebilirim. Banka hesaplarınız ile direkt para transferi yapabilir ve yatırım yapmaya başlayabilirsiniz. Binance Global'e ise direkt banka hesabınız ile para gönderemediğiniz için bu konuda daha teknik bilgisi olanlar global piyasayı tercih etmektedir fakat yerel yatırımcı olarak baktığınızda işlem olarak arasında çok büyük bir fark yoktur. Binance Global'in borsa skoru 9.9 puandır.

2) Paribu: Türkiye'de en çok işlem hacmine sahip ve ilk açıldığı günden beri yatırımcıya güven veren yerel kripto aracı kurumlarından biridir. Müşteri desteği, mobil uygulama hizmeti, kolay al ve sat desteği gibi birçok özelliği barındıran kaliteli bir Türk firmasıdır. CoinMarketCap'deki borsa skoru ise 5.3 olup Türkiye'deki en yüksek borsa skoruna sahip firmadır.

CoinMarketCap Paribu: https://coinmarketcap.com/tr/exchanges/paribu

Türkiye'deki Diğer Aracı Kurumlar ve Yorumlarım

* BtcTurk Pro: Türkiye'deki en çok işlem hacmine sahip iki yerel borsadan biridir. CoinMarketCap'deki borsa skoru ise 5.1 olup Türkiye'deki birçok yatırımcı tarafından kabul görmüş bir yerel borsadır. Btcturk veya yeni adı ile Btcturk Pro 2013 yılında kurulan Türkiye'nin Türk Lirası tabanlı ilk kripto para alım satım platformudur. Zamanında siber saldırıdan dolayı bir süre kapalı kalmıştır. Firma sonradan el değiştirmiş ve yeni adı ve logosu ile bugün hizmet vermektedir.

CoinMarketCap BtcTurk Pro: https://coinmarketcap.com/tr/exchanges/btcturk-pro/

* Bithumb Global: Türk Lirası ile işlem yapılabilen Güney Kore merkezli yabancı bir aracı kurumdur. Her ne kadar borsa skoru 5.8 puan olsa da Türkiye'deki yatırımcılara Binance Türkiye'yi öneriyorum.

* Paritex: Yerel borsalardan biri olan Paritex'in borsa skoru 4.9 puan olsa da pek güvenmediğim ve işlem yapmayı tavsiye etmediğim yerel aracı kurumlardan biridir.

* Bitpanda Pro: Hem Türkiye hem de global dünyaya açılmaya çalışan bir firmadır. İzlenimi ve gidişatı güven veren firmalardan biri olup işlem hacmi olarak Türkiye'deki borsalarda ilk beş içerisindedir. Bitpanda Pro'nun borsa skoru ise 4.3 puandır.

* Bitci: Referans Coin projesi yürüten yerel borsalardan biridir. Açıkçası hacim ve likidite özelliklerine bakınca bir de referans Coin projesi yürüten bir firma olduğundan pek güvenmiyorum.

* Icrypex Crypto Exchange: Merkezi İstanbul/Sarıyer'de bulunan sanal para borsası aracı kurumudur. Mobil uygulaması yoktur ve CoinMarketCap'de Spot borsalar sıralamasında bile çıkmayan bir aracı kurumdur.

* Bitexen (Bitexen Teknoloji A.Ş.): Yeni kurulan Türk Kripto borsası ve aracı kurumudur. Çok işlem hacmine sahip değildir ve kendi EXEN Coin'lerini kurmuşlardır fakat uluslararası kripto paralar arasında olmadığı için çok da güvenilir değildir bu yüzden bu aracı kurumu pek tavsiye etmiyorum. Referans Coin sistemi yürüten yerel aracı kurumları ben kara listeye alıyorum.

* BitMatrix (Aktif Bank-Attivo Bilişim): Kapandı. Türkiye'deki banka destekli ilk sanal para borsası idi. İşlem hacmi düşük olduğu için aracı kurum kapatılmıştır.

* Thodex (Koineks): Firmanın ilk adı Koineks olan ve battıktan sonra isim değiştirip tekrardan piyasaya giriş yapan güvensiz ve dolandırıcı bir firmadır. Kripto para piyasalarında yatırım yapmak isteyenler aracı kurum olarak araştırma yapsalar bu firmaya girilmeyeceğini bilirlerdi. Bedava Coin dağıtan ve kampanya yapan kripto para aracı kurumlarına asla güvenmeyiniz.

* Vebitcoin: Kapandı. Güvenilirliği alt sıralarda olan yerel kripto para aracı kurumlardan biriydi. İşlem hacmi de çok düşüktü.

* Diğer Aracı Kurumlar: Hacimleri ve likiditeleri düşük, borsa skorları ise çok aşağılarda olan yerel aracı kurumlar ise: Coinzo, Narkasa, Koinim, Sistemkoin, Bithesap, Bittrt Crypto Market olup bu firmalar için ayrıca bir alt başlık açmadım.

Güvenilir kripto para borası nasıl seçilir ve Türkiye'deki aracı kurumlar hakkında sizlere bilgi vermeye çalıştım. Bu makalemi zamanla güncel tutarak sizi bilgilendiriyor olacağım.

Burak AVCI - Update: 25.04.2021