Hazır Satılan Kahvaltılık Sos Markaları ve Tavsiyeleri

Kahvaltı, günün en önemli yemek öğünlerinden biri olup sabahları aldığımız çeşitli gıdalar bizi gün içinde daha enerjik, sağlıklı ve zinde tutmaktadır. Günlük kahvaltıda peynir, zeytin, yumurta, domates, biber gibi sabit tükettiğimiz gıdalar yanında soslar ve çeşitli yiyecekleri de kahvaltıda tüketiriz. Genelde evde hazırlanan ve tamamen organik olan ev sosları daha sağlıklı olup eğer el beceriniz varsa domates, patlıcan gibi sebzeleri kullanarak kendinizde harika kahvaltılık soslar hazırlayabilirsiniz. Yazımda ben daha çok hazır alıp tüketebileceğiniz kahvaltılık sos çeşitlerinden ve markalarından bahsedeceğim.

1) Acuka Kahvaltılık Sosu

Acuka sosu Kafkas halklarına özgü bir sos olup kahvaltılarda ve yemeklerde kullanılabilen bir sos türüdür. İçerisinde biber, ceviz ve çeşitli baharatlar bulunmaktadır. Genelde rengi kırmızı olup içerisine konulan kırmızı biberden rengini almaktadır. Acuka sosunu ben daha çok tabakta peynir veya zeytin gibi yiyeceklerin yanında tüketmektense, tost hazırlanışı sırasında ekmek tabanına sürerek tost içerisinde tüketmeyi seviyorum. Tabii kızarmış ekmeğe sürerek de tüketebilirsiniz.

* Melis Kahvaltılık Sos (Acuka) 210 Gram (Migros): Acuka olarak fena sos değildir.

* Calve Acuka Cevizli Fındıklı Kahvaltılık Sos 200 Gram (Migros, 11,95 TL): Acuka olarak alabileceğiniz en iyi sos türlerinden biridir. Kahvaltılık için tavsiye edebilirim.

2) Balkan Sosu (Lutenitsa)

Közlenmiş Biber, közlenmiş patlıcan, domates üçlüsü başta olmak üzere havuç, sarımsak, bitkisel yağ, tuz gibi ürünlerin çeşitli baharatlar ile harmanlanması sonucu imal edilen Lutenitsa sos türüne denmektedir. Lutenitsa; Bulgar, Makedon ve Sırp mutfaklarında çokça kullanılan, kahvaltıda tüketebileceğiniz bir sos türüdür. Aynı zamanda Avjar sos olarak da bilinmektedir.

* Tat Lutenitsa Balkan Sos 300 Gram (Migros)

* Tat Ajvar Balkan Sosu 300 Gram (Migros)

* Berrak Dobipa Sos 310 G (Ajvar)

3) Domates ve Diğer Soslar

Genelde balkan sosuna benzer domates, patlıcan ve kırmızıbiber kullanılan soslardır. İçerisinde acılı kırmızıbiber, ceviz veya fındık bulunabilir. Kahvaltı öğünleri içerisinde en çok tüketilen ve bilinen sos türüdür. Kekik, zeytinyağı ve benzeri baharatlar ile ek olarak karıştırıp da tüketebilirsiniz.

* Berrak Dobipa Sos Kahvaltılık 310 Gram (Kırmızı Kap, Migros)

* Arşela Cevizli Kurutulmuş Domates Ezmesi 300 Gram (Mopaş)

* Berrak Dobipa Sos Cevizli 310 Gram (Turuncu Kap, Migros, 12,50 TL): Berrak'ın diğer soslarından biraz daha iyidir fakat Berrak'ın soslarını o kadar beğenmiyorum ve cevizli olanını da çok beğenmedim.

* Köysel Kahvaltılık Sos (Kooperatif Market)

* Berrak Kahvaltılık Dobipa Acılı Sos 310 Gram (12,90 TL, Turuncu, Kooperatif Market): Tadı fena değildir fakat birkaç kullanımdan sonra sulu bir tabaka oluşuyor. Açıkçası Dobipa'nın normal versiyonu olan kırmızı kavanozda satılanını tercih edeceğim bir sonraki sos seçiminde.

4) Zeytin Ezmesi

Zeytin ezmesi için zeytin'in sos hali diyebiliriz. Ben genelde zeytin ezmesi pek tüketmiyorum direkt kahvaltıda zeytini tercih ediyorum. Fakat Türkiye'de zeytin ezmesi sevilen bir sos olup ekmeğin üzerine sürülerek kahvaltılarda tüketilen sos türlerinden biridir. Genelde siyah veya yeşilzeytin ezmesi olarak satılan ürünün bilinen markaları Fora ve Marmarabirlik'dir.

5) Haşhaş Ezmesi ve Diğerleri

Kahvaltı öğünlerimde domates sosundan sonra tükettiğim ve sevdiğim sos türünden biri de haşhaş ezmesidir. Genelde her markette bulunmayıp birkaç marka olarak piyasada satılmaktadır. Rengi koyu kahverengi ve taneli olup sarı haşhaş ezmesi de sos olarak ayrıca satılmaktadır. Haşhaş bitkisi çok faydalı olup sindirim ve bağışıklık içinde önemli bir rol oynamaktadır.

* Gelincik Haşhaş Ezmesi 250 Gram (BİM)

* Köysel Elmalı Yeşil Ceviz Ezmesi 230 Gram (13,95 TL, Kooperatif Market): Tatlı marmelat tadında bir sostur. Kahvaltılarda tercih edebilirsiniz fakat tatlı olduğu için sabahları pek damak zevkine uymamaktadır. Ayrıca 2 hafta içerisinde tüketmenizi öneririm sonradan beklenirse bozulma ve üst tabakada küflenme oluşabilir. Tatlı ve marmelat tarzında olduğu için tekrar almayı düşünmüyorum.

Birçok kahvaltılık sos çeşidi ve markalarından size bahsetmeye çalıştım. Yukarıda bahsettiğim kahvaltılık soslarının dışında çeşitli acılı kahvaltılık sosları, cevizli ezme, paprika sos, fındık ezmesi gibi sosları da araştırıp damak zevkinize göre tüketebilirsiniz. Kahvaltı öğününü bir üst seviyeye çıkaran bu soslardan sizin de beğendiğinizi ve damak zevkinize uygun olanını tüketmenizi öneririm.

Son olarak hazır kahvaltılık soslar içinde şunu söylemeliyim; hazır sosların gerçekten çoğunun tadı kötü ve içindeki aşırı koruyucu yağ yüzünden tatları bana yapay ve lezzetsiz gelmektedir. Hatta bundan sonra sadece Acuka ve Haşhaş Ezmesi sosu dışında hazır satılan kahvaltılık soslar olan Arşela, Tat, Lutenitsa veya Balkan Sosları, Berrak, Zeytinli veya Cevizli Ezmeler, Ajvar Sos, Kurutulmuş Domates Ezmesi, Dobipa Soslar, Acı Biber Sosları gibi hazır kahvaltılık soslardan almayı artık pek düşünmüyorum.

En iyisi evde kendiniz doğal yollar ile yapmanızdır. Onun dışında Acuka ve Haşhaş olarak nitelendirilen soslardan belki hazır olarak tercih edebilirsiniz çünkü onlar yağsız oluyorlar. Ayrıca bu soslar 3-5 TL'de değiller kavanoz fiyatları ortalama 15-20 TL olup boşuna paranızı da çarçur etmeyiniz. Aynı parayla hatta daha uyguna malzemeler alıp evde doğal sos yapsanız hem daha karlı hem de sağlıklı olur.

Burak AVCI - Update: 30.04.2021