Veritabanı ve Veritabanı Yönetim Sistemi Nedir?

1) Veritabanı

Veritabanı (Database), verilerin kolaylıkla erişilmesi ve organize edilmesini sağlayan yapılardır. Veritabanı gerçek dünyadaki veri işleyişlerini modeller ve  yönetimini sağlar. Veritabanının temel amacı veriler ile ilgili işlemleri takip edebilmektir. Bu amaçla, benzer özelliklere sahip verilerin gruplanarak tablolar ile ifade edilmesi sağlanır.

Daha sonra bu tablolar arasındaki bağlantılar kurulur.Veritabanları, genellikle bilgisayar ortamında farklı formatlar da tutulan  bilgileri içerir. Ancak bunun yanı sıra, günlük yaşantıda kullanılan örneğin bir marketteki alınan ve satılan ürünler, ecza deposunun kayıtları gibi ya da bir sekreterin adres defteri gibi organize edilmiş yapıları da birer veritabanı olarak görmek mümkün.

2) Veritabanı Yönetim Sistemi (Database Management System - DBMS)

Veritabanı yönetim sistemi, veritabanlarını saklamak ve yönetmek amacıyla tasarlanmış olan bir sistemdir. DBMS bilgisayar ortamında tutulan veritabanlarının oluşturulması ve yönetilmesi işlemlerini gerçekleştirir. Günümüzde, Microsoft Access, Microsoft SQL Server, Oracle, MySQL, PostgreSQL, SQLite, IBM DB2, Progress, Firebird, Berkeley DB, FileMaker, Microsoft Visual FoxPro, Teradata gibi birçok açık kaynak veya ticari DBMS'ler vardır.

Veritabanı sistemi, verilere erişim sağlamak, sorguları işlemek ve veri saklama birimlerindeki gerekli organizasyonları gerçekleştirmek amacıyla kullanılan birçok yazılım parçasını içerir. Verileri, üst veri ve veri olmak üzere iki biçimde saklanır. Üstveri, (metadata) veri tabanında saklanan veriler ile ilgili tanımlamaları içerir. Metadata, veri hakkında veri olarak da tanımlanabilir. Örnek verecek olursak, veritabanımızda üyelerin isim ve soyadları olsun. Bu durumda isim ve soyad tanımlamaları birer Metadata dır. Üyeler ile ilgili tutulan verilerin ne anlama geldiğini açıklar. Bu alana gireceğimiz "Burak Avcıoğlu" değerini ise saklanan veriyi oluşturur.

3) Özet Veri (Data Abstraction)

Özet veri modeli kullanılarak, DBMS içinde verilerin nasıl saklandığı ile ilgili detayları bilmeye gerek kalmadan, verilere erişim sağlanır. Bu veri modeli aracılığı ile, verilerin birbirleri ile olan bağlantıları görülebilir ve verilere kolaylıkla erişim sağlanabilir. Bu veri modeline kavramsal veri modeli adı verilir.

Kaynak: Veritabanı Sistemleri Dersi